2024 yılı teknoloji dünyası için adeta NVIDIA yılıydı. Yapay zekâ patlaması, yüksek performanslı çipler ve veri merkezi yatırımları derken şirketin hisseleri %215 değer kazandı. Ancak asıl dikkat çeken bir başka konu daha vardı: Şirketin kurucusu ve CEO’su Jensen Huang, 2024 yılı sonunda 34,1 milyon dolarlık maaş paketiyle gündeme oturdu. Üstelik bu rakam, NVIDIA’daki ortalama bir çalışanın tam 166 katı.
Mühendis kökenli bir liderin, şirketini zirveye taşıdığı için bu kadar yüksek ödüllendirilmesi adil mi? Yoksa bu tablo, gelir eşitsizliğinin geldiği uç noktayı mı gösteriyor? Gelin birlikte bakalım.
Önce Bir Hatırlatma: Huang Kimdir?
Jensen Huang, Tayvan doğumlu ve ABD’de büyümüş bir elektrik mühendisidir. Oregon State Üniversitesi’nde lisansını, Stanford Üniversitesi’nde yüksek lisansını elektrik mühendisliği alanında tamamladı. 1993 yılında NVIDIA’yı kurduğunda, cebinde dev bir servet değil, büyük bir vizyon vardı: Grafik işlemcileri sadece oyunlar için değil, bilim, simülasyon ve yapay zekâ için de kullanılabilir hale getirmek.
Bugün bu vizyonun karşılığı: Trilyon dolarlık piyasa değeri.
34 Milyon Doların Detayları
Huang’ın 2024’teki toplam kazancı 34,1 milyon dolar. Ancak bu para cebine doğrudan nakit olarak girmiyor. Kazancın büyük bölümü hisse senedi ödüllerinden oluşuyor. Yani, şirketin performansı iyiyse CEO kazanıyor. Kötüyse o da kaybediyor. Bu sistem bazılarına göre adil bir motivasyon yöntemi, bazılarına göreyse servet eşitsizliğini “performans” maskesiyle meşrulaştırmak.
166 Kat Daha Fazla Kazanmak Ne Demek?
Şirket içinde bu kadar büyük bir maaş farkı, sadece Huang’a değil, tüm teknoloji sektörüne dair önemli bir tartışmayı tekrar gündeme getiriyor:
- Ortalama bir NVIDIA çalışanı yılda yaklaşık 205 bin dolar kazanıyor.
- Huang’ın geliri ise bunun tam 166 katı.
Bu oran ABD’deki büyük şirketlerin CEO’ları için ortalama 200 kat civarında. Yani Huang bu alanda “uç örnek” değil. Ama işin düşündürücü kısmı şu: Bir CEO’nun katkısı, gerçekten yüzlerce çalışanın katkısından daha mı değerli?
Başarı mı? Eşitsizlik mi?
Bir yanda şirketi zirveye taşıyan, teknoloji dünyasına yön veren bir mühendis. Diğer yanda onun maaşına bakıp “biz de bu gemideyiz ama kürek çekiyoruz” diyen binlerce çalışan. Hangisi daha haklı?
- Huang’ın başarısı inkâr edilemez. Yapay zekâ çağının temellerinden birini o attı.
- Ancak bu tür gelir farkları, hem çalışan motivasyonunu, hem toplumsal adalet duygusunu sarsıyor.
Kutlamalı mı, Tartışmalı mı?
Jensen Huang belki de şu anda “dünyanın en çok kazanan mühendisi”. Onun hikâyesi, mühendisliğin sadece teknik bilgi değil, vizyon ve liderlik gerektirdiğini gösteriyor. Ancak aynı hikâye bize şunu da hatırlatıyor: Başarıya verilen ödül ile emeğe verilen değer arasındaki denge bozulursa, sistemi ayakta tutan güven duygusu sarsılabilir.
